Czy promieniowanie UV jest niebezpieczne dla człowieka? Jak wszystko w nadmiarze tak, ale jeśli wiemy jak się przed nim chronić, nic nam nie grozi. Ważne jest aby wiedzieć jak zabezpieczyć przed światłem UV swoją skórę – o tym napisaliśmy poniżej. Zapraszamy do lektury!
Rodzaje promieniowania UV
Promieniowanie ultrafioletowe (UV) to rodzaj promieniowania elektromagnetycznego produkowanego przez słońce, które jest niewidoczne dla ludzkiego oka. Możemy wyróżnić trzy rodzaje promieniowania słonecznego:
- UVA (o długości fali 320 – 400 nm) to promieniowanie, które dociera do głębszych warstw skóry oraz tkanki podskórnej, długoterminowo prowadząc do fotostarzenia się skóry.
- UVB (290 – 320 nm) natomiast nie przekracza warstwy naskórka i odpowiada za powstawanie oparzeń słonecznych.
- UVC (100 – 290 nm) jest niezwykle szkodliwym promieniowaniem, jednak w warunkach naturalnych nie jesteśmy na nie narażeni – prawie całkowicie pochłaniane jest przez atmosferę ziemską.
Istnieją również sztuczne źródła promieniowania UV, takie jak lampy w solariach, niektóre lampy dezynfekcyjne, halogenowe i lasery.
Czy ochrona przed promieniowaniem UV jest istotna?
Kilkugodzinna ekspozycja na działanie słońca (czyli promieniowania UV) powoduje powstanie opalenizny, która jest wynikiem gromadzenia się melaniny w skórze. Melanina to ochronny barwnik wytwarzany przez komórki skóry pobudzonej promieniowaniem słonecznym i ma na celu neutralizowanie promieni UV. Każdą opaleniznę można traktować zatem jako ochronną reakcję organizmu na już powstałe fotouszkodzenie struktur skóry. Krótka i intensywna ekspozycja na promieniowanie UVB może prowadzić do oparzeń słonecznych. Natomiast odległe skutki długotrwałego działania promieniowania UVA mogą powodować raka skóry i przedwczesne starzenie się.
Częste przebywanie na słońcu, szczególnie bez odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej, powoduje uszkodzenie materiału genetycznego komórek skóry oraz uszkodzenia struktury włókien kolagenowych i elastyny. Prowadzi to do utraty napięcia skóry, powstawania przebarwień (w tym piegów i plam soczewicowatych), rogowacenia słonecznego oraz zmarszczek.
W jaki sposób filtry przeciwsłoneczne w kosmetykach chronią naszą skórę?
Filtry przeciwsłoneczne to substancje, które mają na celu zminimalizowanie uszkodzeń skóry wywołanych promieniowaniem UV poprzez absorpcję lub rozpraszanie promieniowania UV.
Zalecane jest stosowanie kosmetyków z wysokim wskaźnikiem ochrony przeciwsłonecznej (tzw. SPF) o wartości co najmniej 30. Wyższy indeks pozwala na uzyskanie lepszej ochrony – SPF 30 pochłania ok. 97% promieniowania UVB, SPF 50 – ok. 98%, natomiast SPF 15 – jedynie ok. 93%. Szczególnie istotna jest kompleksowa ochrona przeciwsłoneczna u osób z jasnym fototypem skóry, ponieważ jasna karnacja jest bardziej narażona na negatywne skutki promieniowania UV z powodu mniejszej zawartości protekcyjnej melaniny. Należy wspomnieć, że stosowanie fotoprotekcji nie wpływa istotnie na wytwarzanie ważnej dla zdrowia witaminy D w skórze.
Czym jest światło niebieskie i jaki wpływ ma na naszą skórę?
Światło niebieskie (400 – 500 nm) stanowi część promieniowania słonecznego, jak również występuje w światłach wytwarzanych przez różne urządzenia, takie jak ekrany monitorów i smartfonów. Wieczorna ekspozycja na światło niebieskie może zakłócać rytm dobowy i powodować trudności z zasypianiem, dlatego ważne jest ograniczenie patrzenia na ekran przed snem lub stosowanie okularów z filtrem światła niebieskiego oraz odpowiednich ustawień monitora. W ostatnich latach światło niebieskie zostało również zidentyfikowane jako dodatkowy czynnik przyczyniający się do tworzenia wolnych rodników i w konsekwencji do powstawania przebarwień oraz fotostarzenia się skóry.W celu ochrony skóry przed światłem niebieskim kluczowe jest zwrócenie uwagi na kosmetyki zawierające filtry fizyczne, takie jak tlenek cynku, dwutlenek tytanu, a w szczególności tlenki żelaza. W badaniach naukowych zaobserwowano ponadto, że światło niebieskie może pozytywnie wpływać skórę w niektórych przewlekłych chorobach skóry, m.in. zmniejszając łojotok w trądziku zwyczajnym, świąd w atopowym zapaleniu skóry czy nasilenie zmian łuszczycowych.