Trądzik różowaty - co to jest? I czym jest nużeniec?
Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą skóry. Jest to choroba zapalna, która może przybiera różne postacie. I tak na przykład niektórzy pacjenci mogą mieć na skórze twarzy jedynie rumień i poszerzone naczynka (telenagiektazje), u innych występują często nawracające czerwone grudki i krostki. Nie leczony trądzik różowaty może doprowadzi do zmian w strukturze skóry - jej przerostu, przerostu gruczołów łojowych i doprowadzenia najczęściej do przerostu skóry nosa tzw. Rinophyma. Trądzik różowaty oczny często objawia się zapaleniem powiek, spojówek i gradówkami. Trądzik różowaty może również współwystępować z innymi chorobami skóry! Dlatego jeśli podejrzewasz u siebie trądzik różowaty - skonsultuj się z lekarzem dermatologiem.
Chociaż nie ma obecnie lekarstwa na trądzik różowaty, dostępnych jest kilka opcji leczenia, koncentrujących się na zarządzaniu objawami. Leczenie trądziku różowatego powinno odbywać się pod nadzorem lekarza dermatologa. Dzięki postępom w badaniach nad czynnikami zaangażowanymi w patogenezę trądziku różowatego zaczynamy doceniać złożoność trądziku różowatego również na poziomie molekularnym.
Jaka jest rola roztoczy Demodex folliculorum w trądziku różowatym?
Demodex folliculorum (powszechnie znany jako nużeniec) to mieszkaniec naszej skóry! Zasiedla on mieszki włosowe oraz warstwe kolczystą naskórka. Ogólnie rzecz ujmując "zarażamy" się nim od innych ludzi, ponieważ nie rodzimy się z nim na skórze. Im więcej jest nużeńca na skórze- tym cięższy jest przebieg choroby. Poza tym wykazano, że nużeniec jest obecny na skórze osób z trądzikiem różowatym i dlatego jego leczenie pozytywnie wpływa na przebieg choroby.
W normalnych warunkach obecność nużeńca na skórze nie wywołuje żadnej reakcji naszego organizmu (żadnej reakcji immunologicznej). Jednak gdy liczba osobników nużeńca zwiększa się powodują one, że gruczoły łojowe produkują cząsteczki odpowiedzialne za zapalenie skóry. Ale nie tylko ważna jest rola nużeńca jako czynnika sprawczego samego w sobie. Wykazano bowiem, że nużeniec przenosi bakterie (Bacillus oleronius). Bakterie te również powodują zapalenie skóry!
To właśnie dlatego leczenie nużeńca iwermektyną, doksycyliną, metronidazolem jest skuteczne w terapii trądziku różowatego! Leki te działają poprzez zmniejszenie liczby nużeńca, bakterii oraz mają bezpośrednie działanie przeciwzapalne.
Choć wydaje się, że roztocza D. folliculorum mogą wpływać na proces zapalny w trądziku różowatym, brak jest bezpośrednich dowodów na istnienie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego między roztoczami a tą chorobą.
Jak zbadać czy mam nużeńca?
Diagnostyka czyli badanie obecności nużeńca na skórze polega na ocenie pod mikroskopem próbek pobranych ze skóry, włosów, rzęs lub brwi. Próbki te można uzyskać poprzez zdrapanie skóry, zastosowanie taśmy klejącej lub biopsję skóry. Ponadto lekarz dermatolog zawsze zbada skórę dermatoskopem albo (jak w naszej klinice) wideodermoskopem.
Najlepszą metodą obrazowania skóry jest mikroskopia konfokalna ale nie jest ona zwykle komercyjnie dostępna. Mikroskop konfokalny umożliwia identyfikację gatunków roztoczy (takich jak nużeniec) - na podstawie ich rozmiaru! Ponadto Liu i in. zauważyli, że fotografia w podczerwieni (termografia) może być korzystna w ustalaniu korelacji między nasileniem stanu zapalnego spowodowanego przez infestację Demodex a temperaturą skóry, ujawniając wygląd "ognistoczerwonej" twarzy Demodex.
Jednak diagnoza demodekozy powiek opiera się głównie na ocenie klinicznej, a potwierdzenie uzyskuje się poprzez mikroskopową identyfikację roztoczy Demodex na wyrywanych rzęsach. Po usunięciu rzęs, jaja, larwy i dojrzałe roztocza Demodex są wykrywane i liczone pod mikroskopem.
Dlaczego leczymy nużeńca?
Głównym celem leczenia Demodex jest zmniejszenie nadmiernej liczby nużeńca w skórze, co spowoduje redukcję stanu zapalnego. Jest to długi proces trwający kilka miesięcy! Warto zauważyć, że brakuje jednoznacznych wyników badań wskazujących na standaryzowane procedury leczenia i długoterminową skuteczność leczenia nużeńca.
W naszej Klinice Anclara leczenie farmakoloczne nużeńca wspomagamy zabiegami dodatkowymi, które skracają czas leczenia.
Ten artykuł powstał na podstawie opublikowanych artykułów naukowych : https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11015710/ ; https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38948346/
Na naszym blogu podajemy jedynie sprawdzone informacje oparte o Evidence Based Medicine.
