Leczenie kiły
Kiła to jedna z najstarszych, znanych chorób zakaźnych, która przez wieki wpływała na społeczeństwa na całym świecie. Znana przede wszystkim z powodu swojego dramatycznego wpływu na zdrowie. Kiłę odnotowano po raz pierwszy w XV wieku. Pomimo wzrostu świadomości społeczeństwa dotyczącego chorób przenoszonych drogą płciową, kiła do dziś pozostaje problemem zdrowotnym, który wymaga szczególnej uwagi zarówno w kontekście medycznym, jak i społecznym.
W naszej codziennej praktyce dermato-wenerologicznej nadal spotykamy pacjentów zarażonych kiłą, a schorzenie to wpływa na ich życie. Choroba ta, wywoływana przez bakterię Treponema pallidum, manifestuje się w kilku stadiach, z różnorodnymi objawami, które mogą być mylące i łatwo przeoczone.
W rezultacie, wiele osób niezdolnych do szybkiego rozpoznania schorzenia naraża się na poważne konsekwencje zdrowotne. W artykule omówimy przyczyny, objawy oraz metody leczenia kiły, a także podkreślimy znaczenie profilaktyki w zwalczaniu tej choroby. Zrozumienie kiły jako problemu medycznego i społecznego jest kluczowe dla skutecznej walki z jej rozprzestrzenianiem się w dzisiejszym świecie. - lek. Anna Płatkowska (leczenie kiły).
Kiła objawy
Współczesne społeczeństwo, w dobie swobody obyczajowej i łatwego dostępu do nowych znajomości, często spotyka się z problemem podejmowania ryzykownych zachowań seksualnych. Takie zachowania, jak brak stosowania prezerwatyw, posiadanie wielu partnerów seksualnych czy angażowanie się w przypadkowe kontakty, znacznie zwiększają ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, takimi jak kiła, rzeżączka, chlamydia ale też bardzo powszechne zakażenia wirusem HPV (brodawki wirusowe okolic intymnych). Pomimo dostępnej wiedzy i edukacji seksualnej, stale rosnąca liczba nowych zakażeń wskazuje na potrzebę dalszej edukacji i promocji bezpiecznych praktyk seksualnych. Podjęcie świadomych decyzji oraz regularne badania w kierunku chorób wenerycznych są kluczowymi krokami w kierunku ochrony własnego zdrowia i zdrowia swoich partnerów. - lek. Joanna Zalewska-Gryszko.
Krętek blady - objawy
W 1950 roku Fritz Schsundinn i Erich Hoffmann zidentyfikowali i opisali czynnik etiologiczny kiły - krętka bladego - Treponema pallidum subspecies pallidum.
W Europie od 2012 roku stale zwiększa się zapadalność na kiłę. W przypadku kobiet i mężczyzn heteroseksualnych jest ona na stałym poziomie, z dwukrotną przewagą mężczyzn. Obserwuje się wzrost zachorowań na kiłę wśród osób stosujących farmakologiczną przedekspozycyjną profilaktykę zakażenia HIV (PrEP).
Etymologia nazwy tej bakterii opisuje jego właściwości. Trepo - oznacza obrót ( krętek blaty porusza się ruchem wirowym, ma zdolność wkręcania się w komórki), Nema oznacza kształt "nitki", natomiast Pallidum - oznacza blady czyli taki, który nie barwi się tradycyjną metodą Gramma jest więc bakterią Gram - ujemną (dzięki obecności podwójnej membrany). Krętek blady jest bakterią o kształcie cienkiej spirali o 6-14 zwojach, długości 1-13 mikrometrów
Pomimo, że krętek blady wywołuje kiłę, która nieleczona może doprowadzić do okaleczenia lub śmierci (!) jest on bakterią dość wrażliwą na niesprzyjające warunki środowiska, w którym się znajduje. Dlaczego?
Jedynym wektorem (potocznie mówiąc roznosicielem choroby) jest człowiek i jest on również jedynym gospodarzem tej bakterii. Nie można wychodowa tej bakterii w laboratorium (in Vitro) a wyhodowanie jej In Vivo jest możliwe tylko na komórkach nabłonka królika (trwa to 12 dni).
Zarówno ochłodzenie krętka, jego podgrzanie jak i wysuszenie sprawia, że bakteria ginie. Optymalne warunki dla życia tej bakterii to temperatura w zakresie 33 - 35 C oraz pH w zakresie 7,2-7,4. Warto doda, że w temperaturze 56 C krętek blady powodujący kiłę ginie w ciągu 50 minut, natomiast temperatura 38 C i wyższa powoduje jego unieruchomienie oraz zahamowanie aktywności metabolicznej. Krętek blady jest bakterią wrażliwą na 70% etanol, 2% glutaraldehyd oraz 1% podchloryn sodu. Przeżywa natomiast 7 dni w głęboko mrożonym osoczu (bez obawy, wszyscy dawcy krwi są badani w kierunku kiły)
Krętki to grupa bakterii, wśród których krętek blady powoduje kiłę. Istnieją natomiast inne bakterie z rodziny krętków, które nie wywołują kiły - są niepatogenne i zasiedlają przewód pokarmowy, śluzówki w obrębie układu moczowo-płciowego, a także wodę oraz glebę.
Jak można zarazić się kiłą i krętkiem bladym?
Do zakażenia tą bakterią konieczny jest bezpośredni z nią kontakt. Ryzyko zakażenia drogą kontaktów seksualnych ( u osób mający kontakt z wydzieliną z wczesnych zmian kiłowych) wynosi średnio 60%. Warto wspomnieć, że każdy rodzaj współżycia seksualnego, w tym praktyki oralne, waginalne oraz analne, są istotnymi drogami zakażenia. Również podczas pocałunków i pieszczot erotycznych następuje bezpośrednia styczność zawierającej krętki wydzieliny ze zmian chorobowych z błonami śluzowymi czy zdrową skórą partnera, na której są mikrouszkodzenia. To właśnie mikrouszkodzenia stanowią wrota (drogę przejścia) dla wnikających krętków.
Co zwiększa możliwość zarażenia się kiłą?
Istnieją czynniki, które z pewnością sprawiają, że można się zarazić krętkiem bladym i tym samym zachorować na kiłę.
U osób heteroseksualnych są to: nieużywanie prezerwatyw, kontakty z wieloma partnerami seksualnymi, stosowanie narkotyków, nadużywanie alkoholu, prostytucja, inne choroby przenoszone drogą płciową w przeszłości, bezdomność i ubóstwo, przynależność do mniejszości etnicznej, bycie uchodźcą czy przebywanie w więzieniu.
MSM - w przypadku tej grupy pacjentów (man having sex with man) dodatkowym czynnikiem ryzyka jest zwykle duża i rosnąca liczba partnerów seksualnych oraz kontaktów bez zabezpieczenia, poszukiwanie partnerów przy użyciu mediów społecznościowych i mobilnych aplikacji oraz dobór partnerów według statusu HIV.
Okres wylęgania (od czasu zakażenia, do czasu pojawienia się pierwszych objawów tzw. kiły pierwszorzędowej, to czas od 2 do 12 tygodni (średnio 21 dni czyli 3/4 tygodnie). To właśnie wtedy, jeśli pacjent przebył stosunek seksualny z osoba potencjalnie chorującą na kiłę może zauważyć tzw. objaw pierwotny pierwszy wskaźnik zachorowania na kiłę. Oczywiście okres wylęgania kiły zależy od ilości oraz zjadliwości krętków oraz stanu immunologicznego osoby zarażonej. Pierwsze objawy dotyczą skóry bądź śluzówek, ustępują samoistnie ( w ciągu 2-6 tygodni , najczęściej 2-4 tyg.) i zazwyczaj nie powodują dolegliwości.
Co to jest objaw pierwotny w kile?
Jest to naciek, z którego powstaje owrzodzenie. Objaw pierwotny nazywany jest również stwardnieniem pierwotnym lub wrzodem twardym. Objaw ten jest zazwyczaj pojedynczy (tylko jedna zmiana skórna), ma owalny kształt oraz kilkanaście milimetrów średnicy. Brzegi owrzodzenia są równe, a jego dno pokrywa surowicza wydzielina, w której jest bardzo dużo krętków bladych. Zwykle ta zmiana pierwotna powstaje na narządach płciowych.
Podsumowując, kiła nadal stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego, pomimo postępów w medycynie i rosnącej świadomości społeczeństwa na temat chorób przenoszonych drogą płciową. Jej objawy mogą być subtelne i łatwe do przeoczenia, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, jeśli pozostaną nieleczone. Dlatego też, niezmiernie ważne jest, aby każda osoba, która zauważy u siebie jakiekolwiek niepokojące objawy w okolicach intymnych, lub która podejmowała ryzykowne kontakty seksualne, niezwłocznie zgłosiła się do lekarza. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są kluczowe w zapobieganiu dalszym komplikacjom. Regularne badania, świadome decyzje dotyczące życia seksualnego oraz konsultacje ze specjalistami stanowią najlepszą ochronę przed skutkami zakażenia krętkiem bladym, a także innymi chorobami wenerycznymi - lek. Anna Płatkowska (dermatolog-wenerolog)
Ten artykuł powstał na podstawie podręczników:
- "Choroby przenoszone drogą płciową" T. F. Mroczkowskiego wyd IV, Czejej, 2022
- "Kiła" E. Wojdała, wyd I, Czelej, 2018
Na naszym blogu podajemy jedynie sprawdzone informacje oparte o Evidence Based Medicine.
